Historia Kosarzewa

Zarys historii Kosarzewa od 1628 roku do czasów obecnych

            W wieku XVII Kosarzew zapisany w dokumentach jako Cozarzow (Kosarzow) był jedną z najludniejszych miejscowości pod Bychawą (560 dusz). W 1996 roku w czasie powierzchniowych badań archeologicznych na kosarzewskich polach znaleziono 76 fragmentów ceramiki siedemnastowiecznej. Rejestr poborowy z roku 1629 wymienia około 20 nazwisk rodzin szlacheckich, które mają swoje łany w Kosarzewie, w tym „Jejmość panią Katarzynę z Tęczyna Sobieską – wojewodzinę lubelską”. Rejestr wylicza też Kozarzowskich: Marka syna Stanisława i jego braci, Andrzeja Dobka Kozarzowskiego syna Walentego, Stanisława Kozarzowskiego syna Jana Abramka. Ostatni z wymienionych to Jarosz Kozarzowski. Szlachta zagrodowa zajmuje się pracą na roli i wojaczką. Stan względnego spokoju i dobrobytu musiał trwać do połowy wieku XVII.
W sierpniu 1655 roku straszliwy najazd kozacko – rosyjski zniszczył niedaleką Giełczew i wymordował jej mieszkańców. Najeźdźcy, po spaleniu Giełczwi na pewno nie oszczędzili ludności Kosarzewa. Po Moskalach przyszli Szwedzi, a ci przecież palili dwory i zagrody szlacheckie, w których nie zastali mężczyzn. Wiedzieli, że szlachta jest w oddziałach Stefana Czarnieckiego albo Pawła Sapiehy. Wystarczy dodać, że lustracja królewska z1661 roku ustaliła, że w czasie wojen z Rosją i ze Szwecją, nieprzyjaciel spalił dwór, karczmę dworską, a w sadzie, w którym kiedyś więcej bywało drzew, żołnierz przechodzący część powycinał.
Po wielkich wojnach przyszły zarazy. Do tej pory ludzie w Kosarzewie przechowują pamięć o jakiejś wielkiej zarazie, niektórzy twierdzą, że w Kosarzewie Dolnym, za sklepem w miejscu obecnej drogi do Bychawy istniał cmentarz choleryczny.
Po potopie szwedzkim chyliła się ku upadkowi Rzeczpospolita, podupadła też szlachta kosarzewska. Szlachta zagrodowa ubożała i musiała wysprzedawać swe działy bogatszym właścicielom. Proces ten zachodził nie tylko w Kosarzewie. Szlachta, tracąc swoje majątki, powiększała szeregi najbiedniejszej szlachty -  gołoty, idąc na służbę do możnych panów lub emigrując na wschód.
Po III rozbiorze Polski Kosarzew jak i cała Lubelszczyzna znalazł się pod panowaniem Austrii, w latach 1809 – 1813 w granicach Księstwa Warszawskiego. Po kongresie wiedeńskim nasza miejscowość wchodzi w skład Królestwa Polskiego – państwa zależnego od Rosji.
„Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich” wydany w Warszawie w 1883 roku podaje, że w  1827 roku we wsi znajdowało się 91 domów i 338 mieszkańców.
Można wywnioskować, że w czasie powstania styczniowego partie powstańcze, jeśli nie przechodziły przez Kosarzew, to znajdowały się w jego okolicach. Oddziały pułkownika Kajetana Cieszkowskiego – Ćwieka przechodziły z rejonu Piask pod Bychawę. Sprawę narodową serdecznie popierała parafia ks. prałata w Krzczonowie.
W 1900 roku proboszczem w Bychawie zostaje ks. Antoni Kwiatkowski, wielki społecznik i entuzjasta. Jednym z jego współpracowników był rolnik z Kosarzewa – Stanisław Syrokosz. Trzeba tutaj dodać, że ks. Antoni Kwiatkowski był jednym z organizatorów Ochotniczej Straży Pożarnej w Kosarzewie. Powstaje ona w 1911 roku.
W 1914 roku rozpoczyna się I wojna światowa, wojska austriackie wkroczyły do Kosarzewa, potem wycofały się. W czasie bitwy pod Giełczwią w 1915 roku wojska rosyjskie i austriackie musiały przechodzić przez Kosarzew.
Parafia Matki Bożej Anielskiej Kościoła Polskokatolickiego w Kosarzewie została utworzona w 1931roku.Było to 21 stycznia, w mroźny poranek, w niedzielę. W księdze parafialnej zapisano w obecności policji „miała być rewolucja, komuniści w Kosarzewie robią bunt przeciwko państwu". Taki meldunek złożył ksiądz proboszcz Zieliński z Bychawy. Radę parafialną tworzyli Turyła Jan, Sieczkarz Jan, Jezierski Kacper, Szacoń Leon. Pierwszym proboszczem był ksiądz Stanisław Koc. Pierwszy kościół zbudowano bez zgody władz państwowych. Wszystko przygotował po kryjomu, dzięki pomocy wielu oddanych ludzi pod kierunkiem majstra Basiaka zestawiono drewniany kościół z gotowych, uprzednio przygotowanych elementów. W roku 1931 do parafii należało 115 rodzin wsi Kosarzewa. W latach trzydziestych domem modlitwy Kościoła Polskokatolickiego stała się remiza strażacka.